Rateltikkers en geleidestroken

Kaartviewer (situatie mei 2025)

Om de openbare ruimte in Den Haag toegankelijk te maken voor mensen met een visuele beperking worden op verschillende belangrijke plekken rateltikkers geplaatst en geleidestroken aangelegd. Meestal gaat het dan om de toegankelijkheid van voetgangersoversteekplaatsen en ov-haltes, maar inmiddels worden ook complete routes uitgezet.

Rateltikkers zijn kleine geluidsboxjes in verkeerslichten bij oversteekplaatsen. Wanneer het licht rood staat hoor je een traag maar regelmatig tikkend geluid. Wanneer het licht op groen springt dan versnelt dit getik. Op deze manier weet je dat je kunt oversteken, ondanks dat je de verkeerslichten niet (goed) kunt zien.

Geleidestroken zijn witte stroken met ribbels in stoepen die aan blinden en slechtzienden hulp bieden bij het vinden van de weg. De witte kleur van de ribbels steekt veelal af tegen de grijze of bruine tegels, daardoor kunnen slechtziende mensen zich nog enigszins oriƫnteren. Mensen die helemaal niks meer kunnen zien zouden door het bewegen van de geleidestrook over de ribbels kunnen voelen waar ze naartoe moeten.

Ontwikkelingen Den Haag 2022-2025
In 2022 heb ik een eerste inventarisatie uitgevoerd van de situatie in en rond de binnenstad van Den Haag. Deze inventarisatie heb ik in 2025 herhaald, waarna de resultaten van 2025 zijn verwerkt in een kaartviewer. Het onderzoeksgebied is 15,7 vierkante kilometer groot en bestaat uit de binnenstad met de direct aangrenzende wijken. De begrenzing is zo gekozen dat de hoofdwegen Neherkade, De La Reyweg, Burgemeester Patijnlaan en de Laan van Nieuw Oost-Indiƫ net in het gebied vallen. In dit gebied zijn 110 locaties te vinden waar je via verkeerslichten de overkant van de weg kunt bereiken. Dan gaat het om kruispunten met meerdere oversteekplaatsen en vrijliggende oversteekplaatsen. Als je ook de kruispunten zonder verkeerslichten en vrijliggende zebrapaden meetelt, dan kom je uit op 212 locaties.

Geleidestroken in Den Haag

Het blijkt dat er tussen 2022 en 2025 het aantal geleidestroken flink is toegenomen. Zo is in het onderzoeksgebied het aantal kruispunten en oversteekplaatsen met geleidestroken opgelopen van 60 naar 77. Bestaande geleidestroken op tramhaltes zijn nu ook vaker verlengd met een oversteek naar de stoepen, zodat men veiliger de rijbaan kan oversteken. Vooral de nieuwe looproutes zijn bijzonder. Begin 2022 was net de eerste looproute tussen het Den Haag Centraal en de tijdelijke Tweede Kamer aan de Bezuidenhoutseweg aangelegd. Nu is ook een route met geleidestroken gerealiseerd rond het Haagse stadhuis en is het mogelijk om vanaf de Grote Markt richting het HMC Westeinde aan de Lijnbaan te lopen.

Bij verkeerslichten voor voetgangers is het aantal hoorbare rateltikkers iets verhoogd. Het komt bij een kruispunt vaak voor dat niet alle oversteekplaatsen voor voetgangers zijn voorzien van rateltikkers. Vaak gaat het dan om 1 of 2 oversteekplaatsen. Als er geen rateltikker hoorbaar is kan dat betekenen dat het verkeerslicht er niet over beschikt. Het is ook mogelijk dat er wel een rateltikker aanwezig is, maar dat deze niet aan staat. Wel is er nog een groot verschil in volume waarneembaar. Vaak is het geluid goed te horen, maar het komt ook voor dat het geluid wordt overstemd door het overige wegverkeer. Dit laatste komt in 2025 echter minder voor dan in 2022.


Bronnen: Kadaster (BGT) & Luchtfoto 2025